از فواید گل پنیرک در زیبایی پوست و از خاصیت برگ پنیرک برای درمان دردها و التهابات و رفع عفونت استفاده می کنند. خواص پنیرک را در ادامه این مطلب همراه ما مرور کنید.

اطلاعات علمی گیاه پنیرک

گیاه پنیرک با نام علمی malva sylvestris در زبان عربی به نام خبازی نامیده می شود. پنیرک یک گیاه علفی به ارتفاع 60 سانتی متر و پایا می باشد. این گیاه هم به صورت خودرو می روید و هم برای بهره برداری های دارویی آن را کشت می کنند. گل و برگ پنیرک در این گیاه مورد استفاده می باشد که بهره مندی از گل پنیرک بیشتر از برگ این گیاه می باشد. پنیرک در ایران نمی روید و یک نوع گیاه با نام  M.neglecta  که گونه ای نزدیک به پنیرک است به مصرف می رسد. این گونه به بلندی پنیرک اصلی نیست و به حالت خوابیده 40 سانتی متر ارتفاع دارد. از برپگ های دندانه دار به حالت دایره ای و گل های بنفش کوچک برخوردار هست. در ایران از گل های خشک شده پنیرک که در ارتفاعات البرز، اطراف تهران، شمال ایران، آذربایجان، آستارا، اصفهان، نواحی مرکزی ایران، خراسان، سمنان، دامغان، جنوب ایران، کرمان، بلوچستان استفاده می کنند.

از جمله مهمترین خواص پنیرک می توان به ضد درد، ضد التهاب، ضد عفونی کننده، خلط آور، تقویت کننده رحم، ملین و ادرار آور و قابض بودن آن اشاره کرد.

گل پنیرک و ترکیبات تشکیل دهنده آن:

گل پنیرک بیشتر از ده درصد موسیلاژ دارد و همچنین از مقدار کمی تانن هم برخوردار هستند. یک دهم درصد لوکوآنتیسیانین و هفت دهم درصد هم آنتوسیانین در گل پنیرک موجود می باشد.

خواص گل پنیرک:

گل پنیرک را اگر به صورت دم کرده مصرف کنند به خاطر داشتن داشتن موسیلاژ در درمان سرفه بسیار تاثیرگذار است. برای درمان زکام، تورم  دهان و گلو نیز از گل پنیرک استفاده می شود. به علت داشتن خاصیت قابض کنندگی آن در درمان اسهال هم مفید است. برای برطرف کردن مشکلات مثانه از این گل ضماد تهیه می کنند و بر روی محل زخم برای التیام قرار می دهند. از رنگ آنتوسیانین های گل پنیرک برای رنگ مواد غذایی بهره می گیرند.

روش های مصرف گل پنیرک:

دو گرم گل پنیرک را در یک لیوان آب سرد بریزید و به مدت پنج دقیقه بجوشانید و یا در یک لیوان آب جوش دو گرم گل پنیرک بریزید و بعد از پانزده دقیقه صاف کنید و بنوشید.

خواص چای گل پنیرک:

گل پنیرک چون حاوی موسیلاژ می باشد، چای آن باعث درمان سرفه و رفع گرفتگی صدا می شود. همچنین از دیگر خواص چای گل پنیرک به درمان کم خونی هم اشاره شده است.

برگ پنیرک و ترکیبات آن:

گفته شده است که در برگ پنیرک هشت دهم درصد موسیلاژ و مقداری هم تانن و فلانوئید موجود می باشد.

خواص و فواید برگ پنیرک:

از برگ پنیرک برای درمان قسمت های بالایی راه تنفسی و گلو، درمان تورم های روده ای و معده ای استفاده می کنند. از برگ پنیرک برای از بین بدن علائم سرماخوردگی مانند سرفه بهره می گیرند.

روش و اندازه مجاز مصرف برگ پنیرک:

پنج گرم برگ پنیرک را در یک لیوان آب سرد بریزید و به تایم پنج دقیقه بجوشانید و یا همین مقدار از برگ پنیرک را در یک لیوان آب جوش بریزید و بعد از گذشت پانزده دقیقه آن را صاف کنید و میل بفرمایید. از این دم نوش در روز سه الی چهار بار می توان استفاده کرد. در ضمن اگر در هربار مصرف کمی عسل به آن بیفزایید، خواص آن چند برابر می شود.

گیاه پنیرک در طب سنتی:

در طب سنتی گفته شده است که گیاه پنیرک معتدل است و از خواص دارویی پنیرک در جهت رقیق کردن اخلاط غلیظ و معتدل کردن اخلاط بسیار رقیق استفاده می شود. از دیگر خواص پنیرک می توان به درمان شکستگی اعضا اشاره کرد برای این کار پنیرک را می سابند و بر روی مکان مورد نظر قرار می دهند. پنیرک را با روغن زیتون مخلوط می کنند و برای برطرف کردن نیش عقرب و سوختگی از آن استفاده می کنند. جوشانده برگ و گل پنیرک را با شکر مخلوط می کنند و برای رفع گرفتگی صدا از آن مصرف می نمایند.

از جمله خواص پنیرک به دارا بودن ویتامین های A، B و C می توان اشاره کرد که در درمان التهاب های تنفسی و جوش های پوستی تاثیر فراوان دارد و به علت داشتن این ویتامین ها در برطرف کردن بیماری های کلیه و مثانه مورد استفاده قرار می گیرد. پنیرک ضد سرفه و مرهم سینه است. برگ و ریشه این گیاه را به شکل ضماد در می آورند و از خواص پنیرک در جهت سریع تر سر باز کردن دمل و کورک بهره مند می شوند.

خواص و فایده های جوشانده پنیرک

اگر هریک از مشکلات و عارضه های زیر را دارا هستید، از خواص پنیرک به طریقی که در ادامه این مطلب ذکر شده است، بهره مند شوید:

• از جوشانده پنیرک برای درمان سرفه، اسهال خونی و عفونت های مثانه استفاده می شود.
• برای اشخاصی که از تنبلی روده و معده و یبوست رنج می برند، می توان از دم کرده پنیرک استفاده نمود.
• از جوشانده پنیرک برای درمان برونشیت و استفراغ و بر طرف کردن سوزش مجاری ادراری می توان بهره گرفت.
• جوشانده پنیرک را اگر در دهان و گلو غرغره کنید مخاطی که سبب تحریک گلو می شوند را رفع و درد گلو را تسکین می دهد.
• استفاده از پنیرک در رفع جوش های پوستی صورت و برطرف کردن سوختگی نیز به شکل لوسیون موثر می باشد.
• هندیان از پنیرک به عنوان یک گیاه نرم کننده و لعابدار استفاده می کنند، به این شکل که 300 گرم برگ پنیرک را در یک لیتر آب می جوشانند و به عنوان مسکن می نوشند.
• از جوشانده برگ پنیرک به صورت کمپرس گرم و حمام برای برطرف کردن ورم چشم، درمان بواسیر و بعضی تومورها استفاده می شود.
• گل و برگ پنیرک را در نیم لیتر آب بجوشانید و به صورت لوسیون از این محلول بر روی پوست خود بمالید تا از تاثیرات نرم کنندگی آن شگفت زده شوید.
• اگر دچار آفتاب سوختگی شدید، 500 گرم گل یا ریشه پنیرک را در یک لیتر آب بجوشانید و این محلول را به آرامی بر روی پوست آفتاب سوخته قرار دهید.
• خوب است بدانید که جوشانده و دم کرده پنیرک در درمان سردرد شدید یک طرفه، دل پیچه، ورم لوزه، درد گلو و آنژین کاربرد دارد.

نکته پایانی: برای بهره مند شدن از خواص پنیرک این گیاه را بیشتر از پنج دقیقه نجوشانید و بعد از این عمل گل های پنیرک را خوب فشار دهید تا تمام موسیلاژ آن خارج شود و بعد تفاله آن را دور بریزید.